De Nederlandse Kiesraad gaat kijken of de software die bij verkiezingen gebruikt wordt in de toekomst niet meer via een cd-rom moet worden verzonden. Dat gebeurt nu wel met de testsoftware, maar veel computers hebben geen cd-romlades meer.
Dat schrijft de Kiesraad in een evaluatie van de Provinciale Staten- en waterschapsverkiezingen in maart. Die verkiezingsuitslag was volgens de verkiezingsautoriteit betrouwbaar, maar ‘de organisatie van het verkiezingsproces staat onder grote druk’. De oorzaak hiervan is dat bij de stembiljetten en bij de software de verkiezingen worden gebruikt om de tellingen op te tellen.
Een van de problemen ligt volgens de Kiesraad bij de grootte van de stembiljetten. De Kiesraad raadt aan om in de toekomst kleinere stembiljetten te maken. Dat is voornamelijk omdat dat handiger in gebruik is, maar de Kiesraad merkt ook op dat een kleiner stembiljet elektronisch kan worden geteld. “Wij adviseren de minister van Binnenlandse Zaken dringend om naast de experimenten met een kleiner stembiljet ook de tests en experimenten met gelijktijdig tellen te versnellen”, schrijft de Kiesraad. Op dit moment bestaan sommige experimenten nog niet; alle stemmen gaan nu nog met de hand door stembureauleden.
Een tweede deel van de kwetsbaarheid in het stemproces ligt nog steeds bij de software om de metingen te tellen. Dat is OSV-2020, de Ondersteunende Software Verkiezingen. Hoewel stemmen en tellen in Nederland met papier en potlood gaat, worden de metingen per stembureau na het tellen vastgelegd in een softwareprogramma. Die processen worden uitgedraaid en naar een gemeentelijk stembureau gebracht, waar alle resultaten van individuele stembureaus ook weer bij elkaar worden gebracht in een ander deel van de software. Daar komt een proces-verbaal uit met de totaalresultaten en de zetelverdeling op gemeenteniveau. Tweakers schreef in 2021 een achtergrondartikel over hoe de software werkt. De afgelopen jaren werd gewerkt aan een alternatief, het Digitaal Hulpmiddel Verkiezingen waar we ook een achtergrond over schreven, maar de ontwikkeling daarvan is daarna gestopt.
OSV-2020 werd in de vorige verkiezingen gebruikt. Dat ging goed, maar de Kiesraad ziet veel verbeterpunten. Een daarvan was dat de software per post op een cd-rom naar de stembureaus werd gestuurd. Dat gebeurt vanwege de veiligheid. De Kiesraad merkte op dat stembureaus vaak te weinig tijd hebben om het gebruik van de software te testen. Er speelt ook nog iets anders mee, zegt de Kiesraad: “Daar komt bij dat niet elke computer tegenwoordig nog geschikt is voor cd-roms.”
De software kon niet eerder worden geleverd, omdat die moest worden ingericht op de uiteindelijke kandidatenlijsten. De Kiesraad zegt zich ‘voor te bereiden op een alternatieve distributiemethode’ die sneller zou moeten zijn, maar wat dat moet worden, is niet bekend. OSV-2020 kan niet over-the-air worden bijgewerkt, omdat de erop gemaakte software niet te werken is als de pc een internetverbinding open heeft staan.
credit :Source link
